Музейная справа на Гродзеншчыне

26.12.2022
Выстава прысвечана музейнай справе на Гродзеншчыне. Музейная справа Прынёманскага краю мае амаль векавую гісторыю. У далёкім 1920 годзе археолагам Юзафам Ядкоўскім быў заснаваны Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей. У снежні 1922 года ён расчыніў свае дзверы для наведвальнікаў. Археалагічныя даследаванні на Старазамкавай гары вяліся практычна бесперабойна. З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны яны былі спынены. У перыяд нямецка-фашысцкай акупацыі Стары Замак быў заняты гітлераўцамі. За тры гады будынак музея значна пацярпеў, большая частка музейных калекцый была выкрадзена і знішчана. Пасля вайны будынак музея быў адноўлены, і музейная дзейнасць была адноўлена. Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей дагэтуль з'яўляецца адным з самых любімых і цікавых мясцін не толькі ў Рэспубліцы Беларусь, але і за яе межамі дзякуючы калекцыям унікальных і вельмі рэдкіх экспанатаў.
У 1926 годзе ў нашым горадзе Гродна па вуліцы Батанічнай быў адкрыты прыродазнаўчы музей. Яго стваральнік – калекцыянер Станіслаў Жыўна. Падчас экспедыцыі па Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы даследчык асабіста сабраў багатую энтамалагічную, мінералагічную, арніталагічную калекцыю, якую прывёз на радзіму з мэтай стварэння на яе аснове музея прыроды, а ў далейшым быў прызначаны яго галоўным захавальнікам. У пачатку Вялікай Айчыннай вайны музей быў зачынены. Першы памочнік захавальніка Аўгусцін Звяржэвіч прыклаў нямала намаганняў для таго, каб захоўваць гісторыка-культурную спадчыну на працягу нямецка-фашысцкай акупацыі: сачыў за захаванасцю экспанатаў, прыбіраў памяшканні, а ўваходныя дзверы зачыняў і падпіраў старой шафай. Пасля вайны ён быў адным з кіроўных адмыслоўцаў музея. Потым музей прыроды пераўтварылі ў філіял Гродзенскага дзяржаўнага гісторыка-археалагічнага музея, а з часам усе экспанаты былі перавезены з вуліцы Батанічнай у сцены Старога замка. Цяпер музейная сетка Гродзенскай вобласці налічвае 23 дзяржаўныя музеі сістэмы Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь. У асноўным гэта музеі гісторыка-краязнаўчага профіля, а таксама літаратурныя, мастацкія, ваенна-гістарычныя. У Гродне знаходзіцца адзіны ў рэспубліцы музей гісторыі рэлігіі. На выстаўцы прадстаўлены наступныя дакументальныя матэрыялы: рашэнні мясцовых выканаўчых органаў улады, загады Міністэрства культуры БССР і Упраўлення культуры Гродзенскага абласнога выканаўчага камітэта, дакументы аб стварэнні і папаўненні музейнага фонду, Палажэнне аб Гродзенскім музеі прыроды, фатаграфіі экспанатаў і інш.

Сайт Президента Республики Беларусь Сайт Архивы Беларуси Министерство юстиции Республики Беларусь Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь Главное управление юстиции Гродненского облисполкома Белорусский научно-исследовательский институт документоведения и архивного дела Год качества